Rượu đẻn

Đẻn là một loại rắn biển. Có hai loại đẻn: đẻn vàng và đẻn kim. Đẻn vàng toàn thân màu vàng hoe, có khoang đen mờ, nhạt, mình ngăn, là loại đẻn hiền, thịt ăn ngon như thịt gà, không độc.

Người ta nói đó là sâm nhung của người nghèo xứ biển. Riêng đẻn kim là loại đẻn trắng, khoang đen đậm, là đen độc, không dùng. Đẻn không những là một món ăn bổ, bồi dưỡng sức khỏe sau những cơn mệt nhọc mà còn là một thứ thuốc trị đau xương, đau lưng, nhức mỏi thân thể. Người đi biển khi bắt được đẻn biển có hai cách ăn: Một là chặt khúc, hầm nhừ, hay rán mỡ uống rượu; hai là treo ngược đẻn lên, cắt một khúc đuôi rồi nút lấy máu khi con đẻn còn sống cho đến khi đẻn chết mới chặt ra hầm. Nhưng, thông thường nhất là phơi khô ngâm rượu, gọi là rượu đẻn. Ngày nay, người ta ngâm rượu cả đẻn đang tươi, có khi còn kết hợp với thuốc bắc để tăng thêm hiệu lực trị bệnh của rượu đẻn. Rượu đẻn xưa kia rất hiếm, vì đẻn ở khơi, sống tận đáy, người ngư dân thời ấy lưới ngắn, thuyền nhỏ, đánh bắt trong bờ, ít khi gặp; mà có gặp thì phần nhiều chỉ gặp đẻn kim, nên thời trước Cách mạng tháng 8-1945, rượu đẻn ở Đồng Hới được xem như của hiếm và do đó, ít người biết công dụng của nó. Cho đến ngày nay thì, ai đến Đồng Hới, sau một lần đi tắm biển về mà không uống được một cốc rượu đẻn là xem như chưa tận hưởng được hết cái thú ẩm thực của Đồng Hới. Đẻn bây giờ khá nhiều, nhờ thuyền to, lưới dài, nghề biển ra tận khơi xa, con cá nổi, cá đáy đều bắt được, cho nên đẻn không còn hiếm hoi nữa. Mặt khác, có người còn biết khử độc của đẻn kim rồi ngâm rượu làm thuốc trí bệnh đau xương, hình như tốt hơn cả đẻn vàng. Bên cạnh đẻn, còn có một loại rắn biển hình thù gần giống như đẻn vàng, gọi là lệt biển. Lệt biển thân vàng cháy, vằn vện loang lổ không thành vành tròn như đẻn nhưng trông cũng “dễ sợ” không kém đẻn. Lệt biển thường vào bờ kiếm mồi khi ngọn gió tây nam mùa hạ êm dịu mặt biển không gợn sóng, bãi biến nước triều xuống cạn. Buổi sáng, khi mặt trời mới mọc, lệt chui vào cồn bãi, chỉ chừa lại đôi mắt và cái mồm nhọn nhìn ánh nắng rình mồi. Người bắt lệt dùng một thứ lao ba chĩa, đầu chĩa có khía ’’nanh’’ như móc câu, gọi là cái đọt, có cán khá dài, nhắm đôi mắt lệt, ước đoán dưới đoạn cổ một chút, phóng lao phập vào đó, nhất định trúng đầu hay trúng cổ của lệt, vì lệt có tính hễ động là thút cổ xuống cát chứ không nhảy lên như tôm, như cá. Mỗi khi đã đâm trúng đầu lệt rồi, người đi săn lệt liền dùng sức mạnh của mình dí đọt xuống đất, găm đầu lệt lại, mặc cho toàn thân lệt vẫy vùng, quằn quại đến khi chết hẳn, bởi vì lệt rất khỏe, nếu không rì lệt xuống đất thật chặt, chỉ cần nhẹ tay một chút là lệt thoát ra biển ngay. Thịt lệt rất ngon, rim bằng nước mắm với bột nghệ, còn ngon hơn thịt lợn! Đặc sản Đẻn biển Quảng Bình có thành phố Đồng Hới bên bờ sông Nhật Lệ thơ mộng, hiền hòa với nhiều bãi tắm dọc bờ biển mang nét hoang sơ, ẩn hiện dưới những rặng phi lao xanh êm đềm. Cảnh quan ở đây thật đẹp và không khí thật trong lành. Đến đây bạn được ngắm nhìn đôi bờ sông Nhật Lệ “in bóng mái chèo Mẹ Suốt”, thuyền bè qua lại, chiếc cầu mới qua sông, những con đường mới, đi dọc bờ biển và tắm mát… mà còn được thưởng thức nhiều loại hải sản tươi, ngon. Các nhà hàng dọc con đường nằm sát biển, thoáng, mát, đều phục vụ các loại hải sản của Quảng Bình nhưng ấn tượng nhất vẫn là đặc sản Đẻn biển, ăn một lần sẽ nhớ mãi suốt cuộc đời. Đẻn có hình dài như con rắn, trên mình có vằn, da rất nhám. Tiết đẻn là “món” đầu tiên, uống vào thấy trong lòng “xao xuyến”. Cắt một chút ở đuôi đẻn để lấy “tiết” cho chảy vào rượu. Hoặc có thể ngâm cả con đẻn vào bình rượu (rượu ngon), ngâm ba đến năm ngày là uống được. Rượu tiết đẻn uống vào có vị hơi chát, ấm, là một loại thuốc chữa được bệnh đau lưng. Món Ram đẻn mới ngon. Đẻn làm sạch, lấy hết ruột và huyết đen trên sống lưng, bằm cả xương thật nhuyễn, cho các gia vị vào trộn đều, ướp một lúc, lấy ra cho vào bánh đa cuốn thành từng chiếc ram nhỏ, sau đó đưa lên chảo rán đều, mùi thơm không nhịn được. Đẻn là đặc sản của biển Quảng Bình. Rượu đẻn, ram đẻn là “khoái khẩu” của người dân Quảng Bình. Món ngon đẻn không thể diễn tả hết bằng lời nhưng có thể nói hấp dẫn và không thể quên. Nếu bạn đã một lần thưởng thức sẽ nhớ mãi vị đặc biệt của rượu “tiết” đẻn, hượng vị thơm ngon quyến rũ của ram đẻn. Ngồi bên bờ biển thư giãn giữa trưa hè hay đêm khuya với bạn hiền, chỉ cần mấy ly rượu đẻn, một đĩa ram đẻn còn nóng hổi với những lời tâm tình sâu lắng, đời sẽ vui và thú vị hơn. Quảng Bình có nhiều điểm du lịch nổi tiếng, đặc biệt là Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng – Di sản thiên nhiên thế giới. Mời bạn đến thăm Quảng Bình và nhớ ghé về bờ biển Nhật Lệ thưởng thức đặc sản đẻn biển.

Tò mò về rượu đẻn biển :

Nếu ai về quê hương bên dòng sông Nhật Lệ hẳn sẽ có dịp thưởng thức những món ngon từ đẻn biển – vị lạ, vị ngon, vị bổ của nó khiến du khách càng thêm háo hức tò mò…   Đẻn là một loại rắn biển sống nhiều ở vùng biển Bảo Ninh, Tp. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình. Có bốn loại: đẻn cơm, đẻn rồng, đẻn xanh, đẻn cò. Cả bốn đều có những độc tố rất mạnh. Đẻn cơm (người Quảng Bình quen goi là đẻn cá) mình ngắn, da phớt vàng. Đẻn rồng (đầu giống hệt đầu rồng) mình dài, vằn vện đen trông rất ghê, con nhỏ khoảng 800g, con lớn nặng đến 4kg. Đẻn xanh đầu vừa ngắn, vừa khô, da mái xanh. Đẻn cò nặng nhất cũng chỉ đạt 1,2kg. Loại này có ngoại hình rất lạ: đầu và cổ (dài 20cm) bé như chiếc đũa con nhưng toàn thân lại có thể phình to như bắp chuối. Đây là loại đẻn độc nhất. Tuy độc, nhưng đẻn không những là một món ăn bổ, bồi dưỡng sức khỏe sau những cơn mệt nhọc mà còn là một thứ thuốc trị đau xương, đau lưng, nhức mỏi thân thể. Người đi biển khi bắt được đẻn biển có hai cách ăn: Một là chặt khúc, hầm nhừ, hay rán mỡ uống rượu; hai là treo ngược đẻn lên, cắt một khúc đuôi rồi nút lấy máu khi con đẻn còn sống cho đến khi đẻn chết mới chặt ra hầm. Ngoài ra, từ rắn đẻn, người Quảng Bình làm ra rượu đẻn, chả đẻn. Đây là những món đặc sản nổi tiếng của tỉnh Quảng Bình. Để làm rượu đẻn, có những cách sau: Đẻn còn sống, đem cắt tiết, cho tiết rắn chảy vào một cái chai đã có sẵn rượu (đặc biệt là rượu Ba Đồn, một loại rượu ngon có tiếng). Uống liền. Rắn đẻn phơi khô rồi chặt khúc chừng gang tay và ngâm rượu. Một cặp rắn đẻn ngâm 2 lít rượu trong thời gian 3 tháng là uống được. Đẻn còn sống, để cả con đem ngâm vào trong rượu trắng. Có người còn ngâm kết hợp với thuốc bắc để tăng tác dụng của món rượu quí. Sau thời gian khoảng một tuần là có thể uống được

Nguồn: Tinfood sưu tầm