Về xã Vân Hà huyện Việt Yên, Bắc Giang hình ảnh đầu tiên chúng ta bắt gặp là đôi câu đối được viết trên cổng làng: Hương Vân mỹ tửu lừng biển Bắc. Chiến thắng Như Nguyệt rạng trời Nam.
Làng Vân thuộc xã Vân Hà, huyện Việt Yên – Bắc Giang. Xa xưa, ngôi làng nhỏ này vì thiếu gạo, thiếu việc làm nên phải hành nghề nấu rượu sắn để bán. Không biết dân làng có nghề nấu rượu từ bao giờ, chỉ biết rượu làng Vân đã được sắc phong là “Vân hương mỹ tửu” và trở thành một thương hiệu nổi danh ở trong và ngoài nước.
Rượu làng Vân được nấu rượu sắn, thứ nguyên liệu rẻ hơn gạo rất nhiều, nhưng hương vị lại hơn hẳn so với loại rượu gạo ở các vùng quê khác. Và không ở nơi đâu có thể học được nghề nấu rượu của làng Vân. Bí quyết nấu rượu của làng nằm ở khâu ủ men rượu và mỗi lò rượu trong làng lại có bí quyết riêng của mình. Người không sành uống rượu sẽ không thể phân biệt được chai này thuộc lò nào. Mà chỉ có những người sành sỏi mới tinh tế nhận ra độ êm, độ mát của rượu ở các lò khác nhau. Tuy nhiên, các lò rượu trong làng đều được đánh giá là một chín, một mười.
Không chỉ là nơi sản xuất ra loại rượu thơm ngon và nổi tiếng nhất vùng, làng Vân Hà, huyện Việt Yên còn là một vùng quê có bề dày truyền thống lịch sử – văn hóa, còn lưu giữ được nhiều nét văn hóa của một làng Việt cổ, với những mái đình, mái chùa cổ kính, rêu phong, hình ảnh cây đa, bến nước, sân đình đã cho chúng ta thấy một không gian văn hóa của nông thôn xưa ở vùng đồng bằng Bắc bộ. Về Vân Hà bạn sẽ được thưởng thức đặc sản rượu làng Vân, thực sự cảm thấy mình ‘‘say” không chỉ bởi những ly rượu mềm môi, thơm nồng mà du khách còn “say” trong những làn điệu dân ca quan họ mượt mà đằm thắm của các liền anh, liền chị bên bờ bắc sông Cầu. Uống rượu và hát quan họ là nét văn hóa truyền thống của người làng Vân. Mỗi khi nâng chén mời nhau ly rượu người làng Vân lại ý tứ và kín đáo bằng việc hát những câu dân ca quan họ để tỏ lòng chân thành của người mời rượu, đó cũng là nét văn hóa đặc trưng của con người vùng Kinh Bắc.
Nguồn: Sưu tầm