Thác lác là loại cá rất phổ biến ở lưu vực sông Cửu Long. Phải đợi đến khi con cá thác lác cườm (còn gọi là thác lác còm, có chấm tròn như hạt cườm dọc theo vảy bụng) của Hậu Giang xuất hiện thì tên tuổi của nó mới “dậy như cồn”. Nhiều người nói rằng: “Đi du lịch Hậu Giang mà không ăn được cá thác lác cườm coi như thiếu sót lớn”. Ở hầu hết các nhà hàng, tiệm ăn lớn ở Hậu Giang đều có các món ăn được chế biến từ cá thác lác. Người dân Hậu Giang lâu nay coi cá thác lác là món đặc sản rất đáng tự hào của tỉnh nhà.
Thác lác thường (loài rất phổ biến ở đồng bằng sông Cửu Long) nặng chừng 40g/con; còn thác lác cườm sau 12 tháng nuôi có thể nặng từ 1 kg tới 1,5 kg/con. Hiện nay, có thể nói Vị Thủy, Long Mỹ, và thị xã Vị Thanh là lãnh địa thác lác cườm của Hậu Giang.

Cá thác lác cườm

Thác lác chiên sả ớt:

Đây là món đơn giản nhất. Cá thác lác đánh sạch vảy, khứa nhẹ nhiều khứa xéo theo chiều ngang hai bên thân cá, ướp muối, bột ngọt, sả ớt bằm nhuyễn. Để thấm chừng mười phút, chiên cá trong chảo nhiều dầu lát sau nghe dậy mùi thơm. Thưởng thức món này đúng điệu rất đơn giản: để đũa nằm, tách thịt cá khỏi xương sống, giẽ từng miếng chấm nước mắm ớt (nếu cá còn lạt) bạn sẽ nghe mùi thơm của cá “loang” vào mũi, nhai nghe vị ngọt của thịt cá lan khắp đầu lưỡi cùng cảm giác giòn, dai.

Thác lác tơ hồng: Thác lác cạo thành bột dai là yếu tố quan trọng cho các món ăn còn lại. Tay cầm chặt đầu cá, tay cầm nghiêng dao tách miếng phi lê khỏi xương cá. Sau đó, cầm phần đầu miếng phi lê cá, tay kia dùng dao cạo một đường lấy sạch thịt cá khỏi da. Cho vào chén, chế ít nước muối, dùng đáy muỗng canh “day” cho đến khi thịt cá quến dai thì trộn đều với giò sống cùng một ít gia vị, vò viên. Mì sợi trụng bao quanh viên chả, cho vào xửng, hấp chín, chiên vàng.

Gỏi thác lác chua cay: đây là món nhậu khoái khẩu cúa quý ông, khi thưởng thức nhất định phải hít hà, nước mắt, nước mũi chảy ràn rụa mới “được phép” khen ngon. Thịt cá trộn với gia vị, đặc biệt là tiêu sọ xay nhuyễn, nắn thành hình trái ớt sừng trâu. Xong, đem hấp chín, nhúng vào nước rau câu thật nóng có pha phẩm màu đỏ, rồi gắn cuống ớt vào. Sau cùng, nhúng cả “trái ớt” vào nước có bằm ớt hiểm để có vị cay. Xếp chả cá vào dĩa sắp sẵn dưa sen, dưa chua… rắc một ít ngò, rau răm, cần tàu. Dù cay mà ngon hiếm thấy nơi nào có.

Thác lác nấu khổ qua

Chả thác lác ngũ sắc đẹp tới mê hồn vừa thơm vừa vàng ánh.
Thịt cá xay trộn gia vị trải thành miếng chả tròn, phẳng. Hột vịt chiên trên nồi bự để có lớp trứng thật mỏng, trải lên miếng chả. Lạp xưởng xắt sợi, đậu ve luộc, thịt bằm trải đều lên miếng chả, cuộn lại, cho vào xửng hấp chín. Cho cây chả vào chảo nước dừa xiêm đã nêm muối, đường, bột ngọt, tiêu, củ hành bằm nhuyễn đem nấu. Khi nước sánh lại, cây chả có màu đẹp mắt, vớt ra, xắt thành từng khoanh dày. Lúc ấy khoanh chả có năm màu khác nhau, đẹp mắt, dùng với dưa chua, dưa leo.

Thác lác tổ thiên nga luôn hiện diện trong các cuộc thi ẩm thực vì chắc suất vào “chung kết”, có cơ đoạt giải. Thịt cá pha thêm một ít bột năng, quết chung với gia vị, tạo miếng chả thành hình con thiên nga chiên vàng. Vớt ra, gắn hai hột tiêu làm mắt, đặt trên dĩa gỏi đu đủ cùng một vài trứng cút sắp xung quanh.

Lẩu Chua thì dễ thực hiện, sau khi bỏ hết xương, thịt cá nghiền với muối, tiêu, đường, bột ngọt, để 20 phút, thoa dầu trong tay để vắt tròn chả cá, rồi cho vào nước me đã nêm nếm xong, (lửa trung bình( dùng với phụ liệu: bún, mì, cà chua, bạc hà, rau nhút…

Ngoài ra còn có Chả dẹp, Cơm chiên giòn… món nào cũng ngon, cũng hấp dẫn cả. Nếu có dịp đến Hậu Giang thì các bạn nhớ ghé Cửa hàng số 5 đường Nguyễn Công Trứ – thị xã Vị Thanh để thưởng thức các món ngon từ cá thác lác nhé.